Porady - Warto wiedzieć

Zima w górach - zasady bezpiecznych wędrówek

Ośnieżone szczyty, mróz delikatnie szczypiący w twarz, widok górskich chatek okrytych białym puchem – to wszystko każdej zimy przyciąga w góry wielu miłośników pieszej turystyki. Nie wszyscy pamiętają jednak o podstawowych zasadach bezpieczeństwa, skutkiem czego co roku zdarza się wiele wypadków, w których dochodzi do odmrożeń, uszkodzeń ciała, a nawet śmierci.

Jak zapewnić sobie bezpieczną i przyjemną pieszą wyprawę w góry zimą?

  • Podstawa to dobry wybór trasy. Wyjście w wysokie góry (w Polsce – wyższe partie Tatr) będzie wymagać dłuższego przygotowania, zarówno praktycznego (przejście kilku mniej poważnych szlaków aby nabrać doświadczenie) oraz teoretycznego (zapoznanie się z opiniami profesjonalistów na specjalistycznych forach czy w przewodnikach).
  • W taką trasę w zimie nie należy wybierać się samemu, najlepiej skorzystać z opieki wykwalifikowanego przewodnika wysokogórskiego (znajdziemy ich w podgórskich miejscowościach).
  • Niezależnie od rodzaju gór, należy bezwzględnie sprawdzić poziom zagrożenia lawinowego – aktualne komunikaty lawinowe dla Polski znajdziemy na stronie internetowej GOPR. Pamiętajmy, że lawiny są groźne również dla turystów znajdujących się w dolinach i u podnóża gór. Pamiętajmy, że powyżej III stopnia zagrożenia lawinowego zaleca się korzystanie z usług przewodnika, a powyżej IV zaniechanie wyjścia w góry.
  • Długość wyprawy, a długość dnia i zmęczenie. Bezwzględnie należy również przemyśleć długość i trudność planowanej trasy. Pamiętajmy, że tempo naszego chodzenia w zimie jest obniżone przez śnieg, wilgoć i śliskie podłoże. Trzeba zwrócić uwagę, że dzień w zimie jest krótszy, a po zapadnięciu wzroku dochodzi nie tylko do ograniczenia widoczności ale również do schłodzenia powietrza i mgły. Jeśli nie jesteśmy pewni, że zdążymy wrócić pół godziny przed zmrokiem, to lepiej zmienić trasę.
  • Ubranie. Zimowe warunki wymagają też specjalnego sprzętu. Podstawową rzeczą jest tu oczywiście odpowiednie ubranie. Ciepła, nieprzemakalna kurtka i polar mają za zadanie zabezpieczyć ciało przed zimnem, wiatrem i wilgocią; warto zabrać ze sobą dodatkową bluzę na wypadek przemoczenia lub przepocenia. Elementem bardzo praktycznym, a w poważniejszych wycieczkach wręcz koniecznym, są nieprzemakalne spodnie, np. narciarskie. Przy niższych temperaturach warto pomyśleć też o getrach. Absolutną koniecznością są natomiast rękawiczki, szalik i czapka na uszy lub kominiarka. Buty powinny być solidne i nieprzemakalne, z nieślizgającymi podeszwami. W słoneczny dzień mogą się przydać okulary przeciwsłoneczne lub gogle, gdyż światło odbijane od białej powierzchni śniegu jest dużo bardziej oślepiające i może doprowadzić nawet do kurzej ślepoty. Warto mieć ze sobą koc termiczny (zajmuje on bardzo mało miejsca i niewiele waży), którym można przykryć się podczas przerwy czy czekania na pomoc w przypadku nieplanowanego wypadku w celu uniknięcia odmrożeń.
  • Sprzęt specjalistyczny. Przy wyjściu w wyższe góry lub dużym oblodzeniu dobrze zaopatrzyć się w raki, czyli przypinane do butów kolce. Nie ma konieczności ich kupowania, gdyż w podgórskich kurortach działają zwykle wypożyczalnie. Każdy uczestnik wycieczki powinien posiadać latarkę, przydatną nie tylko po zapadnięciu zmroku, ale również w często występującej w zimie mgle. W przypadku konieczności szukania zgubionych kolegów oprócz latarki może przydać się zwyczajny gwizdek.
  • Prowiant. Trzeba oczywiście pamiętać o zabraniu odpowiedniej ilości jedzenia i picia, a w szczególności o tym, że woda w butelce może marznąć, więc dobrym pomysłem jest termos; dobrze tak zaplanować trasę, aby nasza trasa przebiegała przez schronisko, w którym bezpiecznie odpoczniemy, ogrzejemy się i posilimy ciepłym daniem. Fatalnym pomysłem jest picie alkoholu, który rozszerza naczynia krwionośne, powodując krótkotrwałe uczucie rozgrzania, ale w rzeczywistości jeszcze bardziej wychładzając organizm. Ważne jest również, żeby któryś z uczestników wycieczki zabrał opaskę uciskową, bandaże i środek odkażający.
  • Informacja. Wychodząc w góry powinniśmy zgłosić taki fakt w odpowiedniej placówce i wskazać szacowaną godzinę powrotu, która wyruszy na akcję ratowniczą w przypadku nieszczęścia.

Oczywiście to tylko proste, podstawowe wskazówki. Planując poważniejszą trasę, należy zasięgnąć rady u doświadczonych specjalistów. W górach w zimie pamiętajmy o pokorze wobec sił przyrody, rozwadze i zachowaniu szczególnej ostrożności. Tylko w ten sposób możemy sobie zapewnić przyjemny i bezpieczny wypoczynek na łonie natury w pięknej scenerii.