Europa

Położenie Francji

Francja to państwo leżące w zachodniej części kontynentu europejskiego. Jego powierzchnia to ok. 550tys. km2. Na wschodzie graniczy z Belgią, Luksemburgiem, Niemcami, Szwajcarią i Włochami, na południu z Hiszpanią i Morzem Śródziemnym. Od zachodu oblewają je wody Oceanu Atlantyckiego, a od północy wody Kanału La Manche, który przez Cieśninę Kaletańską łączy wody Morza Północnego z Oceanem Atlantyckim. Jest trzecim co do wielkości krajem w Europie po Rosji i Ukrainie i z uwagi na zajmowany obszar ma bardzo zróżnicowane ukształtowanie terenu i klimat.

Ukształtowanie terenu Francji

Francja posiada dwa wybrzeża. Pierwsze z nich to wybrzeże Oceanu Atlantyckiego, które stanowi 67% ogólnej długości brzegu morskiego. 23% długości brzegu stanowi wybrzeże Morza Śródziemnego, natomiast pozostałe 10% to brzegi wysp, głównie Korsyki, która jest największą wyspą Francji, a od lądu oddziela ją Morze Liguryjskie. Wybrzeża te znacznie różnią się od siebie.

Wybrzeże oceaniczne jest bardzo urozmaicone, chociaż jego południowa część nad Zatoką Biskajską jest wyrównana, bez półwyspów i zatok. Na brzegu znajdziemy liczne wydmy. Jednak przesuwając się coraz bardziej na północ, brzeg staje się coraz bardziej zróżnicowany. Kolejno napotkamy długą, wąską zatokę Gironde, następnie największy półwysep Francji - półwysep Bretoński i wreszcie na wysokości Paryża, półwysep Cotentin. Występują tu skaliste wybrzeża z klifami dochodzącymi do 10m Następnie kierując się na północny-wschód napotykamy na wąskie zatoki będące przedłużeniami ujść rzek: Sekwany i Sommy. Przy granicy z Belgią wybrzeże jest wyrównane i piaszczyste.

Wybrzeże Morza Śródziemnego nie jest zróżnicowane. Zatoka Lwia ciągnąca się od Hiszpanii jest bardzo wyrównana. Od ujścia Rodanu aż po granicę z Włochami brzegi urozmaicają niewielkie skaliste półwyspy. Wybrzeże to jest na ogół niskie, a w rejonie ujść rzek podmokłe. Wschodnia część jest zbudowana z twardszych skał przez co znajdziemy tam liczne klify. Oczywiście na Lazurowym Wybrzeżu znajduje się wiele plaż, które są sporą atrakcją turystyczną. W odległości około 180km od Lazurowego Wybrzeża znajduje się wyspa Korsyka, która stanowi odrębny francuski region administracyjny.

Całe terytorium Francji jest bardzo zróżnicowane pod względem rzeźby terenu.

Połowę powierzchni zajmują niziny. Znajdziemy tam jednak również wyżyny, niskie góry, jak i wysokie góry powyżej 2000m. n.p. m. Charakterystycznym elementem rzeźby Francji są tzw. baseny, czyli rozległe niecki powstałe w obrębie paleozoicznej platformy Europy Zachodniej, wypełnione warstwami skał mezozoicznych i trzeciorzędowych.

Głównymi basenami są: Basen Paryski w centralnej części kraju i Basen Akwitański na zachodzie. Baseny te są przedzielone starymi obszarami górskimi i wyżynami. Obszary te zbudowane są z hercyńskich masywów o zrębowej budowie. Są to Masyw Armorykański na półwyspie Bretońskim, Masyw Centralny w środkowej części kraju oraz Wogezy leżące na wschodzie kraju. Masyw Armorykański to niewielkie wzniesienia, nieprzekraczające 450m. Masyw Centralny zajmuje 1/6 powierzchni kraju. Najwyższe szczyty masywu to wygasłe stożki wulkaniczne. Wogezy to średnie góry których najwyższy szczyt nie przekracza 1500m. n.p. m. Przy opisie ukształtowania terenu Francji nie można pominąć Alp.

Alpy Zachodnie ciągną się pasmem wzdłuż wschodnich granic kraju. W północnej części Alp francuskich leży najwyższy szczyt Europy - Mont Blanc. Ta część Alp charakteryzuje się oczywiście krajobrazem glacjalnym. Kolejnym ważnym pasmem górskim są Pireneje. Stanowią one naturalną granicę z Hiszpanią. Pasmo to na terenie Francji jest szerokie na ok. 35km. Pireneje należą do gór wysokich, przez co mają znaczny wpływ na klimat kraju. Na Korsyce dominują niewielkie łańcuchy górskie zwłaszcza na zachodnim wybrzeżu. Wybrzeże wschodnie jest bardziej nizinne i bagniste. Cała wyspa jest częścią bardzo starego systemu górskiego, który obejmował również Sardynię. Jest tam również wiele rzek o wybitnie górskim charakterze, są one jednak nieżeglowne.

Tak w dużym uproszczeniu przedstawia się ukształtowanie terenu Francji. Klimat występujący na danym terenie jest w dużym stopniu związany z rzeźbą, dlatego uważam, że przybliżenie jej jest niezbędne przy rozwijaniu tego tematu.

Klimat Francji (temperatury, opady, amplitudy, roślinność)

Generalnie mówiąc Francja leży w strefie klimatów umiarkowanych. W strefie tej średnia roczna temperatura waha się od 0 st.C do 10 st.C, a opady występują przez cały rok. W zależności od rodzaju klimatu roczne amplitudy wahają się od 25 st.C w obszarach morskich, aż do 45 st.C na obszarach kontynentalnych. W tej strefie wyraźnie zaznaczają się pory roku, łatwo je rozpoznać, bo wyznaczane są przez przebieg temperatur. Charakterystyczną roślinnością dla tego klimatu są lasy liściaste i mieszane. Oczywiście klimat umiarkowany dzieli się na kilka typów w zależności od położenia obszarów względem mórz i oceanów oraz szerokości geograficznej.

Z uwagi na dużą powierzchnię kraju i zróżnicowaną rzeźbę terenu, klimat Francji można podzielić na cztery typy:

• klimat umiarkowany z wpływami kontynentalnymi,
• umiarkowany oceaniczny,
• podzwrotnikowy w obszarze śródziemnomorskim
• górski na obszarze gór wysokich

 

• Klimat umiarkowany przejściowy (wschodnia i północna Francja ) -  Strefa ta obejmuje wschodnią granicę Francji oraz północ kraju. W stronę zachodnią ciągnie się do Paryża, który leży na styku dwóch podstref. Wpływ oceanu na tym obszarze jest dużo mniejszy niż w pozostałej części kraju, co przekłada się na charakterystyczne cechy klimatu. Przede wszystkim zimy są tu bardziej surowe i mroźne zwłaszcza na obszarze Wogezów i Lotaryngii. Lata zaś charakteryzują się wyższymi temperaturami i niewielkimi opadami, przez co często mogą tu występować upały. Roczne amplitudy temperatur są przez to znacznie większe niż w pozostałej części kraju. Trzeba jednak zaznaczyć, że pomimo tych cech, klimat ten nie jest klimatem kontynentalnym, bo wpływy oceanu, chociaż w mniejszym stopniu, są tu nadal obecne. Można powiedzieć, że jest to strefa przejściowa od klimatu oceanicznego do kontynentalnego, która łączy w sobie cechy obu tych klimatów.
• Klimat umiarkowany oceaniczny - Klimat ten, jak sama nazwa wskazuje, obejmuje tereny leżące w bliskiej odległości od oceanów. We Francji jest to oczywiście zachód kraju, czyli wybrzeże Oceanu Atlantyckiego. Oczywiście największy wpływ oceanu na pogodę jest widoczny na Półwyspie Bretońskim. Wyróżniającą cechą tego klimatu są duże opady i spora wilgotność powietrza. Opady występują w postaci deszczu, opady śniegu są tu sporadycznie. Ilość dni z opadami w ciągu roku wynosi około 200. Dobowe i roczne amplitudy temperatur są tu niewielkie. Zimy są łagodne, raczej bez mrozu, z opadami deszczu. Średnie wartości temperatur w styczniu, czyli najzimniejszym miesiącu wynoszą 7oC. Lata również są wilgotne i raczej chłodne. Nie doświadczymy tu wysokich temperatur i upałów. Paryż, który jak już wspomniałam, leży na styku dwóch podstref znacznie bardziej ulega wpływom oceanu niż kontynentu. Jedyną znaczną różnicą są mniejsze opady niż na wybrzeżu i trochę większe amplitudy temperatur. Coraz częściej Paryż nawiedzany jest przez fale upałów w lipcu i sierpniu, co pokazuje, że wpływy kontynentu są odczuwalne na tym obszarze.
• Klimat podzwrotnikowy - występuje na południu Francji na wybrzeżu śródziemnomorskim oraz w rejonie Zatoki Biskajskiej. Oczywiście należy tu pominąć obszary górskie, Pireneje i Alpy, bo klimat tam występujący trzeba omówić osobno. Klimat podzwrotnikowy we Francji dodatkowo można podzielić na dwa typy.
  Pierwszy z nich to typ śródziemnomorski obejmujący Langwedocję oraz Prowansję z Lazurowym Wybrzeżem. Cechy charakterystyczne dla tego obszaru to łagodne zimy i ciepłe lata. Zimą temperatura rzadko obniża się poniżej 10oC. Opady występują w postaci deszczu, śniegu praktycznie się nie notuje. Lato zaczyna się już w maju i trwa aż do października. Jest raczej suche, chociaż opady czasem występują również i w lecie. Średnie temperatury wahają się w okolicach 23oC.
  Drugim podtypem klimatu podzwrotnikowego jest typ oceaniczny. Występuje nad Zatoką Biskajską oraz przy granicy z Hiszpanią. Rożni się on tylko większą wilgotnością, większymi opadami i wiatrami zwłaszcza na samym wybrzeżu. Dodatkowo przy granicy, temperatury w lecie są mniejsze i dni nie są tak upalne.
• Klimat górski - Klimat ten występuje na obszarze gór wysokich, z piętrowością roślin, czyli we Francji w Pirenejach i Alpach. Klimat ten charakteryzuje się spadkiem temperatury oraz wzrostem opadów wraz ze wzrostem wysokości. We Francji najwięcej opadów spada właśnie na obszary górskie. Oczywiście większość tych opadów to śnieg. Na wysokości 2500m. n.p. m przebiega granica wiecznego śniegu. Dzięki sprzyjającym warunkom rozwijają się tam lodowce. U podnóży gór warunki klimatyczne zbliżone są do tych, które występują w danym regionie.
• Klimat Korsyki - Z uwagi na to, że Korsyka jest wyspą, występują tam nieco inne warunki klimatyczne niż w kontynentalnej części kraju. Panuje tam typowy klimat śródziemnomorski, a liczba dni słonecznych to aż 230. Lata są dość gorące i suche, z temperaturą dochodzącą do 40oC. Przekłada się to na wysoką temperaturę Morza Śródziemnego, która wynosi około 27oC. Zima na wyspie jest łagodna, ale bardzo wilgotna. Średnia temperatura wynosi około 13oC, a czasem w górach może spaść poniżej 0oC. Głównym opadem jest deszcz, chociaż w wyższych partiach górskich regularnie pada śnieg, który dość długo się utrzymuje. Dla osób, które nie lubią upałów, ale chciałyby się zwiedzić wyspę i lubią plażowanie idealne są wiosna i jesień, kiedy to temperatura nie przekracza 25oC, ale woda morzu jest wystarczająco ciepła.

Mistral - Dodatkowo przy opisywaniu klimatu Francji należy zwrócić uwagę na mistral. Jest to silny suchy wiatr występujący na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Powstaje kiedy nad Atlantykiem dominuje układ wysokiego ciśnienia, natomiast nad resztą Europy Zachodniej przemieszcza się układ niskiego ciśnienia. Następnie chłodna masa powietrza spływa doliną Rodanu, ogrzewa się i zwiększa swoją prędkość. Mistral powstaje najczęściej zimą i wiosną i zwykle osiąga prędkość ponad 100km/h.

Wpływ klimatu na turystykę we Francji

Turystyka we Francji to jeden z głównych sektorów gospodarki. Natężenie ruchu turystycznego stale wzrasta, a co za tym idzie wzrasta też dochód z turystyki. Obecnie Francja jest drugim krajem na świecie po USA, jeśli chodzi o wpływy z turystyki. To zasługa różnorodnego ukształtowania terenu i zróżnicowanego klimatu. Dzięki nim we Francji można uprawiać wiele różnych form turystyki, można powiedzieć, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Ważne jest również to, że we Francji sezon turystyczny trwa cały rok i kraj ten nie ma problemu z sezonowością turystyczną.

Zimą oczywiście królują Alpy i Pireneje, gdzie panują wspaniałe warunki do uprawiania sportów zimowych. Dobrze rozwinięte stacje narciarskie, wyciągi, baza noclegowa i cała infrastruktura towarzysząca przyciągają w okresie zimowym wielu turystów uwielbiających białe szaleństwo.

Dla turystów, którzy wolą mniejsze góry, alternatywą będą Wogezy i Jura. Są to świetne tereny dla osób, które nie lubią zgiełku dużych ośrodków i chcą spędzić czas w małych urokliwych miejscowościach uzdrowiskowych, w otoczeniu malowniczego krajobrazu. Jest to dobre miejsce dla osób lubiących turystykę pieszą, ponieważ w obu tych pasmach wytyczonych zostało wiele szlaków pieszych i rowerowych.

Lato to oczywiście czas Prowansji i Langwedocji, czyli wybrzeża śródziemnomorskiego. Jest to Mekka dla spragnionych wypoczynku na plaży, kąpieli w ciepłym morzu i entuzjastów wysokich temperatur. Długie, suche lata sprawiają, że sezon jest tu dość długi, a i zima nie jest sezonem martwym. Dodatkowymi atrakcjami poza plażami i morzem są wspaniałe festiwale filmowe, np. w Cannes oraz regiony winiarskie, z których pochodzą wina znane na całym świecie. Mistral, który niekiedy jest sporym utrapieniem dla mieszkańców, powoduje występowanie sporych fal na morzu, co przyciąga na te tereny miłośników windsurfingu.

Korsyka to odrębny region turystyczny we Francji. Czynnikiem przyciągającym turystów są przepiękne plaże, skaliste zatoki oraz krystaliczna woda. Korsyka ma najbardziej urozmaicone wybrzeże, a co za tym idzie dostarcza wspaniałych, zapierających dech w piersiach widoków. Zobaczymy tu wioski położone na wzgórzach, winnice oraz miasta stojące na wapiennych klifach tuż nad brzegiem morskim. Dużą zaletą jest także to, że sezon na wyspie trwa praktycznie cały rok, chociaż w okresie zimowym część hoteli i campingów jest zamknięta. Ma to jednak swoje zalety, bo wtedy jesteśmy pewni, że nie spotkamy tam tłumów i będziemy mogli bez przeszkód zagłębić się w tą piękną wyspę.

Regiony wybrzeża północnego i wybrzeża Oceanu Atlantyckiego również są bardzo atrakcyjne turystycznie. Znajdziemy tam również plaże, kąpieliska, porty jachtowe. Ważnym elementem na mapie tego obszaru są uzdrowiska wykorzystujące wspaniałe warunki klimatyczne, wpływy z nad Oceanu. Stacje klimatyczne i balneologiczne wybrzeża bretońskiego, z dużą ilością sklasyfikowanych źródeł mineralnych i cieplic, zapewniają obok wypoczynku możliwość leczenia. Równie popularne są tu ośrodki surfingowe, którym sprzyjają wiatry wiejące znad Oceanu.

Oczywiście należy wspomnieć, że ważnym obszarem turystycznym jest stolica Francji - Paryż. Jest to jeden z największych ośrodków turystyki krajoznawczej i kongresowej na świecie. Miasto oferuje wiele placówek muzealnych oraz zabytkowych obiektów. Oczywiście można powiedzieć, że rozwój turystyki w tym miejscu nie ma nic wspólnego z klimatem. Ja jednak uważam, że to, że w Paryżu nie zaskoczą nas srogie mrozy w zimie, ani tropikalne temperatury w lecie jest dużą zaletą tego miasta, bo sezon trwa tu cały rok, a warunki prawie zawsze są sprzyjające.

Francja jest świetnym przykładem tego, że klimat ma ogromny wpływ na turystykę. Jest on właściwie jednym z głównych czynników determinujących turystykę, bo wyznacza przydatność lokalizacji dla działalności turystycznej, kształtuje sezonowość oraz ma wpływ na koszty operacyjne, które generuje turystyka, np. transport, ogrzewanie, naśnieżanie stoków czy zaopatrzenie w wodę. Francja znajduje się w bardzo dobrym położeniu geograficznym, bo właściwie każdy region francuski ma coś co przyciąga do niego turystów. Charakterystyczne jest też to, że Francuzi, rzadko wyjeżdżają poza granicę swojego kraju. Moim zdaniem wynika to z tego, że na swoim terenie mogą uprawiać każdy typ turystyki począwszy od wspinaczki wysokogórskiej, przez sporty zimowe, kończąc na windsurfingu i plażowaniu. Oczywiście duży udział ma w tym bogata historia tego kraju, dużo różnego rodzaju zabytków, bajkowych zamków, np. nad Loarą oraz obiektów pielgrzymkowych. Uważam jednak, że gdyby nie tak bardzo zróżnicowany, ale w gruncie rzeczy łagodny klimat, turystyka w tym kraju nie byłaby tak dobrze rozwinięta i Francja nie przyciągałaby tak wielu turystów z całego świata.

Więc pozostaje powiedzieć: Do zobaczenia we Francji o każdej porze roku!