Góry w Polsce

Wielu turystów omija najwyższe polskie góry z uwagi na tłumy i wybiera mniej zatłoczone Bieszczady, Pieniny, Sudety, Gorce czy Babią Górę. Tymczasem niektóre pasma górskie pozostają nadal niedocenione pomimo pięknych krajobrazów mogących spokojnie konkurować z wyżej wymienionymi. Jednym z takich pasm jest właśnie Beskid Mały.

Beskid Mały leży pomiędzy chętniej wybieranym Beskidem Śląskim na zachodzie, a Beskidem Makowskim na wschodzie. Od północy graniczy z Pogórzem Śląskim i Pogórzem Wielickim, a od południa z Kotliną Żywiecką. Amatorów górskich wędrówek przyciągnąć może krajobrazem znajdujących się na szczytach polan czy przepięknymi widokami na Kotlinę Żywiecką, pobliskie pasma Beskidu Żywieckiego (m. in. na Babią Górę i Pilsko), Beskidu Śląskiego, Beskidu Makowskiego oraz przede wszystkim przełomem rzeki Soły.

Beskid Mały to stosunkowo łatwo dostępny obszar, do którego można dotrzeć drogami z każdej strony. Dostępna jest tutaj liczna sieć szlaków turystyki pieszej, rowerowej, a zimą - narciarskiej. To w tym regionie urodził się i wychowywał Jan Paweł II, a w młodości często spędzał czas właśnie na szlakach Beskidu Małego.

Soła dzieli Beskid Mały na dwie części:

• zachodnią grupę Magurki Wilkowickiej
• wschodnią grupę Łamanej Skały i Leskowca
• pomiędzy nimi utworzono w ubiegłym półwieczu dwa zalewy: Żywiecki i Międzybrodzki.

Najpiękniejsze widoki w Beskidzie Małym rozciągają się ze szczytów:

• Czupla (933 m, najwyższy szczyt całego pasma),
• Magurki Wilkowickiej (909 m),
• Hrobaczej Łąki (828 m),
• Żar (761 m),
• Trzonki (680 m),
• Potrójnej (884 m),
• Leskowca (922 m)
• oraz z Polany Gibasów.

Większość z tych szczytów można zwiedzić idąc Małym Beskidzkim Szlakiem oznaczonym kolorem czerwonym lub jego odnogami. Po drodze warto także zobaczyć elektrownię szczytowo-pompową na górze Żar (można wjechać kolejką, a w zimie poszusować na nartach na przygotowanym stoku narciarskim), rezerwat Madohora na szczycie Łamanej Skały (chroniący okaz przyrody górnoreglowej) oraz liczne, acz niewielkie ostańce skalne i jaskinie. Lasy Beskidu Małego to jednak przede wszystkim cisza i spokój, to także idealne miejsce na grzyby.

Jakie jeszcze atrakcje turystyczne warto zobaczyć w Beskidzie Małym?

• jaskinie Czarne Działy (zachodni stok Małego Gibasowego Wierchu)
• Skała Czarownic (forma skalna) - między Magurką Wilkowicką a Czuplem
• Przełęcz Przegibek o wysokości 663 m n.p.m. na droga z Bielska-Białej do Międzybrodzia Bialskiego
• Przełęcz u Panienki o wysokości 710 m n.p.m. pomiędzy szczytami Hrobaczej (Chrobaczej) Łąki i Groniczków - węzeł szlaków turystycznych
• Przełęcz Cisowa o wysokości 805 m n.p.m - między Jaworzyną i Wielką Cisową Grapą to dobry punkt widokowy na Beskid Śląski (Skrzyczne, Klimczok, Baranią Górę)
• Łysa Przełęcz (Siodło) - przełęcz o wysokości 563m n.p.m. - na widoki na Magurę, Klimczok, Szyndzielnię

Po drodze noclegi oferują schroniska:

• Schronisko PTTK Leskowiec,
• Schronisko PTTK na Magurce Wilkowickiej,
• Schronisko Turystyczne „Rogacz”,
• Chatka pod Potrójną,
• Schronisko na Chrobaczej Łące,
• Chatka na Trzonce
• Chatka Gibasówka
• i Chatka pod Potrójną

Lista Szlaków Turystycznych przebiegających przez Beskid Mały:

• czerwony Mały Szlak Beskidzki: Bielsko-Biała Straconka – Gaiki – Groniczki – przełęcz U Panienki – Hrobacza Łąka – Międzybrodzie Bialskie – Żar – Kiczera – Przysłop Cisowy – Przełęcz Kocierska – Potrójna – Łamana Skała – Leskowiec – Groń Jana Pawła II – Krzeszów – Żmijowa – Zembrzyce
• żółty Bielsko-Biała Straconka – Przełęcz Łysa – Magurka Wilkowicka – Międzybrodzie Bialskie
• zielony Bielsko-Biała Straconka – Magurka Wilkowicka – Wilkowice dw. PKP
• czarny Bielsko-Biała Straconka – przełęcz Przegibek
• czerwony Bielsko-Biała Mikuszowice – Przełęcz Łysa – Magurka Wilkowicka – Schronisko "Rogacz" – Bielsko-Biała Mikuszowice st. PKP
• czarny Bielsko-Biała Mikuszowice „Stalownik” – Przełęcz Łysa
• niebieski Bielsko-Biała Lipnik Górny – Gaiki – przełęcz Przegibek – Magurka Wilkowicka – Czupel – Czernichów – Tresna – Kościelec – Przysłop Cisowy
• czerwony Międzybrodzie Bialskie – skrzyżowanie ze szlakiem niebieskim pod Czuplem – Łodygowice
• żółty Tresna – Solisko – dojście do szlaku czerwonego jw.
• czarny Bielsko-Biała Lipnik Górny – przełęcz U Panienki
• żółty Kozy dw. PKP – przełęcz U Panienki – Chrobacza Łąka – Żarnówka Mała
• niebieski Kozy dw. PKP – Żarnówka Mała
• zielony Gaiki (węzeł szlaków) – Porąbka – Przełęcz Bujakowska – Przełęcz Targanicka – Przełęcz Kocierska – Kocierz Rychwałdzki – Kucówki – Gibasy – Smrekowica – Krzeszów – Żurawnica – Lipska Góra – Sucha Beskidzka dw. PKP
• żółty Przełęcz Bukowska – Porębski Groń – Złota Góra – Targanice – Jawornica – Potrójna – Łamana Skała – Rzyki-Praciaki
• czarny Rzyki-Praciaki – Czarny Groń – Potrójna
• czarny Rzyki-Jagódki – Schronisko PTTK Leskowiec
• zielony Świnna Poręba – Magurka Ponikiewska – Schronisko PTTK Leskowiec – Przełęcz pod Gancarzem – Gancarz – Narożnik – Wapienica – Przełęcz Biadasowska – Czuby – Andrychów
• czarny Inwałd st. kol. – Przełęcz Biadasowska – Zagórnik – Rzyki
• żółty Inwałd – Kokocznik – Bliźniaki – Przełęcz Czesława Panczakiewicza – Łysa Góra – Iłowiec – Gorzeń Górny
• niebieski Wadowice – Przełęcz Czesława Panczakiewicza – Ponikiew – Schronisko PTTK Leskowiec – Makowa Góra – Tarnawa Górna
• czarny Śleszowice – dojście do szlaku niebieskiego jw.
• żółty Krzeszów – Gronik – Targoszów – Schronisko PTTK Leskowiec – Magurka Ponikiewska – Główniak – Skalnica – Gorzeń Górny-Czartak (przystanek autobusowy)
• niebieski rozdroże pod Łamaną Skałą – Mlada Hora – przełęcz Przystopek – przełęcz Przydawki – Ślemień – Gachowizna – Hucisko
• żółty Żywiec Oczków – Stary Groń – Kościelec

Niewielka popularność Beskidu Małego jest spowodowana wysokością szczytów, która nie przekracza w żadnym miejscu tysiąca metrów nad poziomem morza. Jednakże małe zalesienie szczytów i obecność jezior powoduje, że góry te są wymarzonym miejscem górskich wycieczek. Atrakcyjność regionu prawdopodobnie wzrośnie jeszcze bardziej po wybudowaniu zapory Świnna Poręba i zalaniu zbiornika, (planowana data wyznaczona jest na 2017 rok).

Dlaczego warto odwiedzić Beskid Mały?

To przede wszystkim przepiękne widoki na kotlinę, a w tle wyższe góry (z Babią Górą na czele),  jezioro Żywieckie, chęć poznania przyrody chronioną przez Park Krajobrazowy Beskidu Małego, klimatyczne schroniska, stosunkowa łatwość szlaków, niewielka odległość od aglomeracji śląskiej i małopolskiej to jedne z niewielu zalet tego malowniczego zakątka Polski, a wędrówki pozostają długo w pamięci.

Kilka zdjęć zrobionych w Beskidzie Małym: