Największe miasto w Turcji. Centrum przemysłowe, handlowe i kulturalne w kraju. Dawniej Konstantynopol. Miasto było stolicą dwóch wielkich imperiów – Bizantyjskiego i Osmańskiego. Stambuł jest również głównym portem i kontroluje przejście między Morzem Czarnym i Morzem Śródziemnym. Miasto leży na północnym brzegu Morza Marmara i cieśniną Bosfor, która jest granicą między Europą a Azją, a zarazem bramą do Morza Czarnego. W przeszłości stanowił handlowe, wojskowe i morskie szlaki między Europą a Azją. Według spisu ludności z 1980 roku populacja Stambułu liczyła 2. 853. 539, a jej obszaru metropolitalnego łącznie 4, 7 miliona. Stambuł to miasto kosmopolityczne: są tu greckie, ormiańskie i żydowskie mniejszości, a także Wspólnota Europejska.
Miasto leży w klimacie śródziemnomorskim, z gorącym i suchym latem. Zimy są stosunkowo zimne i deszczowe. Temperatury średnio wynoszą 23 stopnie Celsjusza, a średnie roczne opady wynoszą 740mm. Lipiec to zwykle najbardziej mokry miesiąc, a grudzień – suchy. W północnych częściach, wzdłuż Bosforu jest więcej opadów, a temperatury są niższe. Ponieważ Stambuł jest narażony na zimne wiatry z północy, występują tutaj częste i nagłe zmiany temperatury.
Położony po obu stronach Bosforu Istambuł obejmuje trójkątny obszar około 325km2. Można go podzielić na dwie części – Europejską i Azjatycką. Promy kursują regularnie między dwoma częściami miasta. W 1973 roku most przez Bosfor został otwarty.
Stambuł, lub też Stary Stambuł, to historyczne epicentrum. To właśnie tutaj miało miejsce najwcześniejsze osadnictwo znanej greckiej kolonii Bizancjum, a później Konstantynopola. Cesarze bizantyjscy Konstantyn i Justynian wybrali to samo miejsce dla swoich pałaców i budynków użyteczności publicznej. Od XV wieku okupowany Pałac Topkapi, który był rezydencją sułtana i siedzibą rządu przez większość okresu osmańskiego.
Miasto powiększało się na zachód, nowe mury miejskie wznoszono po każdej istotnej fazie rozszerzenia. Od wschodu do zachodu stały mury Septymiusza Sewera, Konstantyna i Teodozjusza. Mury Teodozjusza powstały w V wieku i można je zobaczyć w dzisiejszych czasach, zaznaczają zachodnią granicę Starego Miasta. Podczas okresu osmańskiego było tu wiele zabudowań, bazarów czy łaźni publicznych. Budynki te dają orientalny wygląd Stambułowi. Inne budynki zostały zniszczone poprzez pożary. Mimo wysiłku modernizacji w XX wieku, układ ten pozostaje do dziś bez zmian.
Ordu Caddesi jest główną arterią w najstarszej części miasta. Większość najważniejszych zabytków miasta znajduje się w Starym Stambule. Pałac Topkapi jest obecnie kompleksem muzeów prezentujących klasyczną i orientalną sztukę - klejnoty, porcelana, szaty czy relikwie sułtana. Warto również zobaczyć bramę św. Romana, przez którą turecki sułtan Mehmed II wszedł do odbitego miasta w 1453 roku.
Poza tym godne uwagi jest Hagia Sofia, ogromny kościół centralny w kopułą, który został przebudowany przez Justyniana w 537 roku i został wykorzystywany do obrzędów koronacji cesarzy bizantyjskich. Po podboju tureckim został przekształcony w meczet. W 1934 roku został zamknięty jako miejsce kultu, a w 1935 roku został poświęcony jako muzeum państwowe. Jest to jeden z najwspanialszych przykładów architektury bizantyjskiej, a w szczególności z mozaiki.
Fatih, druga i bardziej nowoczesna europejska część Stambułu. Znajduje się tu nowoczesne centrum handlowe i mieszkaniowe. Historycznym centrum jest dzielnica handlowa Galata, położona na północnym krańcu mostu o tej samej nazwie. Była to dzielnica mieszkaniowa wybrana przez Europejczyków, która do dziś jest miejscem zagranicznych misji dyplomatycznych.
Na północ od mostu Galata są strome uliczki wzdłuż, których placówki posiadają banki oraz domy handlowe. W 1873 roku została zbudowana podziemna kolej, zwana Tiinel, by ułatwić tam poruszanie. W połowie drogi na wzgórze możemy zajrzeć do licznych teatrów, kin, restauracji i sklepów. Istiklal Caddesi kończy się na Placu Taksim, gdzie znajdują się obiekty turystyczne. Poza obszarem nowoczesnych hoteli, restauracji i klubów są tutaj również ekskluzywne sekcje mieszkalne. Na północ od Beyoglu znajduje się dzielnica żydowska.
Trzecią część metropolii tworzą Uskiidar i Kadikoy po azjatyckiej stronie Bosforu. Uskiidar jest bogaty w zabytki, natomiast Kadikoy jest bardziej nowoczesny. Oba są przede wszystkim obszarami mieszkalnymi. Warto nadmienić, że kiedyś Uskiidar i Kadikoy tworzyły odrębne wspólnoty, a dziś jest to zwarty obszar miejski.
Stambuł ma ponad 400 meczetów, około 175 kościołów chrześcijańskich i około 40 synagog. Uniwersytet w Stambule pochodzący z XV wieku jest najważniejszą instytucją edukacyjną w Turcji. Ważnym ośrodkiem szkolnictwa wyższego jest Robert College założony w 1863 roku przez kupca z Nowego Jorku. Poza tym jest wiele muzeów m. in. Muzeum Starożytności czy Muzeum Sztuki Osmańskiej.
