Położoną w Ameryce Środkowej Panamę większość z nas kojarzy ze słynnym Kanałem Panamskim. Poza tym, na myśl przychodzi tradycyjny, dostojny kapelusz Panama, ręcznie wykonany z liści ekwadorskiej palmy, a także statki z dumnie powiewającą flagą Panamy (kraj posiada najwięcej zarejestrowanych jednostek pływających na świecie), czy widok Skyline Panama City - panoramę wysokich budynków na tle nieba w stolicy Panamy o tej samej nazwie.
Jednak, aby w pełni poznać Panamę, jej historię i kulturę, a w głównej mierze ujrzeć wyjątkową przyrodę, bogatą roślinność i unikalny świat zwierząt, powinniśmy choć raz odwiedzić ten kraj. Mało kto wie, że według różnych przeprowadzonych sondaży na mieszkańcach, Panama to jedno z najszczęśliwszy miejsc na świecie!
Panama to pas lądu o szerokości od 50 do 200 kilometrów, który łączy nie tylko obie Ameryki, a przede wszystkim za sprawą Kanału Panamskiego stanowi połączenie dwóch oceanów, Atlantyku z Pacyfikiem.
Kanał Panamski - droga wodna ułatwiająca żeglugę poprzez wydatne zmniejszenie czasu i kosztów podróży statków, to połączenie wodne dwóch oceanów, a dzięki niemu, Panama jest jednym z najlepiej prosperujących krajów Ameryki Środkowej https://www.pancanal.com/eng/. Długi na ponad 80 kilometrów kanał, poza główną funkcją transportu i handlu, sam w sobie stanowi największą atrakcję turystyczną kraju. Woda do kanału czerpana jest z największego jeziora Panamy - Jeziora Gatun. Przy jednej ze śluz Miraflores (las esclusas de Miraflores) znajduje się centrum turystyki (Centro de Visitantes de Miraflores), to idealne miejsce z jakiego będziemy obserwować proces pokonywania przez statki różnicy poziomów (16,5 metra) poprzez otwarcie i zamknięcie zapory oraz napełnienie komory wodą (100 milionów litrów w ok. 10 minut). Tutaj, na specjalnej platformie widokowej zobaczymy olbrzymie lokomotywy przeciągające gigantyczne statki przez wody kanału, a poszczególne etapy omawiane są przez spikera. Warto także zwiedzić Muzeum Kanału Panamskiego (Adres: Plaza de la Independencia, Calle 5a Este, Panamá, Panama) http://cms.uflib.ufl.edu/pcm/.
Poniższy film wyjaśnia zasadę działania Kanału Panamskiego (Kanał Youtube: Panama Canal)
Przemierzając pół świata nie wahajmy się skorzystać z rejsu statkiem po Kanale Panamskim w otoczeniu Panamax'ów (olbrzymie statki), dżungli i tropikalnej przyrody.
To kolejna pozycja, obok której nie można przejść obojętnie. Trasą kolejową wzdłuż kanału, oprócz standardowych składów, kursuje pociąg turystyczny w oryginalnym stylu. Lokomotywa spalinowa ciągnie wagony z panoramicznymi szybami, podróż trwa około godziny. http://www.panarail.com/en/
W stolicy Panamy spotkamy zarówno dzielnicę z wysokimi wieżowcami, drapaczami chmur, galeriami handlowymi (Multicentro Mall, MetroMall), jak również sławne, z głęboką tradycją i historią budynki w Casco Viejo i Panama Viejo. Zabytkowa część miasta Panamy tworzy niesamowity kontrast z nowoczesnymi dzielnicami. Dzięki niewielkim podatkom oraz ogromnej ilości przepływu towarów, ich ceny są niskie. Miasto Panama to siedziba kilkudziesięciu banków, miejsce fabryk znanych koncernów jak Coca-Cola czy Nestle.
Warto także zrobić sobie wycieczkę kilkukilometrową promenadą Cinta Costera biegnącą wzdłuż wybrzeża. Trasa łączy nowoczesną część miasta z drapaczami chmur z dzielnicami epoki kolonialnej.
Historia miasta sięga początków XVI wieku, kiedy to konkwistador hiszpański Pedro Arias de Ávila założył Panama Viejo - pierwszy zespół miejski na wybrzeżu Pacyfiku kontynentu amerykańskiego. Stąd Europejczycy wywozili złoto i srebro należące do Inków. Pod koniec XVII wieku port został spalony przez piratów, a miasto odbudowano w nowej lokalizacji, dało to początek Casco Viejo.
W Panama Viejo zachowane zostały ruiny ratusza, katedry z 30-metrową wieżą, ruiny Kościoła Św. Józefa, szpitala Św. Jana Bożego, klasztoru dominikanów, franciszkanów i jezuitów. Niedaleko znajduje się muzeum (Museo de Sitio Panamá Viejo (Adres: Av. Cincuentenario, Panamá, Panama) http://www.patronatopanamaviejo.org/ppv2014/en/) oraz sklepy z pamiątkami.
W oddalonym o niecałe 10km Casco Viejo (także Casco Antiguo) stanowiącą historyczną i zabytkową część Panamy znajdują się: La Catedral Metropolitana, El Palacio de las Garzas - siedziba Prezydenta Panamy, zabytkowe place (Palacio Municipal, Palacio Nacional, Plaza Bolívar), Teatr Narodowy, Muzeum Kanału Panamskiego. Panama Viejo jak i Casco Viejo należą do obiektów światowego dziedzictwa UNESCO
Warto wybrać się na strome, pokryte przez las deszczowy wzgórze Cerro Ancón (ang. Ancon Hill) o wysokości 199 metrów. Z tego miejsca roztacza się piękna panorama na miasto i Kanał Panamski.
Rzeka Rio Grande wypływa z gór w środkowej części Panamy, prowincji Coclé. Dalej prowadzi wieloma zakrętami, przesmykami, kaskadami, ostatecznie wpadając do Oceanu Spokojnego. Rzekę możemy podzielić na dwa odcinki: górny - Arriba i dolny Bajo. Arriba stworzona jest dla osób szukających emocji, odcinek z rwącym nurtem, licznymi progami - rafting Arriba z pewnością podniesie pozytywną adrenalinę. Dolna część rzeki - zwana Bajo - jest szersza i spokojniejsza, wolniej płynąc możemy dłużej nacieszyć się pięknem panamskiej przyrody.
Położone na Morzu Karaibskim, oblewane przez wody o błękitnym kolorze, z plażą o białym piasku i bujnymi zielonymi plamami - to są właśnie wyspy San Blas. Według legendy wysp jest tyle ile dni w roku, a zamieszkałych jedynie 50 z nich.
Turyści przybywają tu, aby odpocząć wśród bajkowych krajobrazów na czystych pełnych uroku plażach, możemy również nurkować i podziwiać rafy koralowe. Na wyspach znajdują się niewielkie domki wypoczynkowe oferujące nocleg z wyżywieniem.
Na wyspy dotrzemy zarówno drogą morską jak i lokalnymi liniami lotniczymi (Aeroperlas i Air Panama) z Panama City. http://sanblas-islands.com/
To archipelag wysp, z czego tylko kilka z nich jest zamieszkanych. Najważniejsza wyspa to Isla Colón, czyli Wyspa Kolumba, na której znajduje się stolica regionu prowincji Bocas del Toro. To wyspy z bujną roślinnością i białymi plażami na Morzu Karaibskim. Wyspy stanowią spokojne miejsce na letni wypoczynek, w otoczeniu tutejszych grup etnicznych i dobrego lokalnego jedzenia, to również idealne miejsce na uprawianie snorkelingu i nurkowanie. Na wyspy możemy dostać się samolotem, promem lub prywatnymi łodziami. http://www.bocasdeltoro.com/
Anton Valley - niewielkie miasteczko położone niedaleko miasta Panama, znajduje się w kraterze uśpionego wulkanu (drugi pod względem wielkości na świecie). Miejsce słynie z kwadratowych drzew (nietypowy kształt pni drzew bawełnianych) i niespotykanych złotożółtych żab. Tutaj warto zwiedzić ogród botaniczny El Nispero, słynący z unikalnej orchidei oraz Butterfly Haven, polecamy także wybrać się pod wodospad El Chorro Macho, pospacerować ścieżkami w lesie deszczowym z licznymi mostami wiszącymi oraz zjechać tyrolką wśród tropikalnej przyrody. https://www.el-valle-panama.com/
Boquete - małe miasteczko w Panamie położone w otoczeniu zielonych gór, nad rzeką Caldera, w zachodniej części prowincji Chiriquí, około 60 km od granicy z Kostaryką. Ze względu na jego położenie, około 1200 metrów nad poziomem morza, klimat jest tu chłodniejszy i bardziej świeży niż na nizinach. To jedno z najlepszych miejsc w kraju dla miłośników aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, to centrum uprawiania turystyki pieszej, wspinaczki, raftingu, kąpieli w gorących źródłach. Jego malownicze położenie, temperatura i środowisko naturalne sprawiają, że jest to popularny cel przyciągający turystów z całego świata. Dziewicze naturalne środowisko, kwiaty, kawa, warzywa i owoce cytrusowe rozkwitają w bogatych glebach, tubylcza ludność jest wyjątkowo życzliwa, a najlepiej ją poznać przy filiżance lokalnej kawy.
Panama to miejsce, które łączy Pacyfik z Atlantykiem, Amerykę Południową z Północną, nowoczesne dzielnice Panamy z jej historyczną częścią, wypoczynek na białych plażach z wędrówkami po lesie deszczowym, a z pewnością będąc na miejscu, każdy z nas odkryje nowe niezwykłe połączenia. Mamy nadzieję, że ten krótki przewodnik turystyczny choć odrobinę przybliży klimat Panamy.
Ponad połowa obszaru Panamy stanowią wyżyny i wysokie góry. Niziny występują w regionach nabrzeży, w głównej mierze na północy oraz wschodzie. Linia brzegowa jest mocno urozmaicona, oprócz często spotykanych półwyspów i zatok, w niewielkiej odległości od wybrzeży znajduje się dużo małych wysepek, tworzących archipelagi.
Panama posiada klimat równikowy o charakterze tropikalnym, z bardzo dużą ilością dni słonecznych, jak również z częstymi, intensywnymi opadami. Na terenach nizinnych średnioroczna temperatura powietrza waha się w granicach 26 - 28 °C i w okolicy 17 - 10 °C na obszarach górskich. Rodzaje klimatu tropikalnego w Panamie możemy podzielić na: klimat tropikalny lasu deszczowego występujący wzdłuż granicy z Kostaryką i Kolumbią, klimat monsunowy w zachodniej części kraju oraz klimat tropikalnej sawanny w centralnej części Panamy.
Tabela temperatur powietrza, ilość dni słonecznych, temperatura wody - Panama |
||||||
Miesiąc |
Średnie |
Średnie |
Średnia dzienna ilość godzin słonecznych | Średnia temperatura wody (°C) | ||
Styczeń | 30 | 22 | 7 | 27 | ||
Luty | 31 | 22 | 8 | 27 | ||
Marzec | 32 | 23 | 8 | 28 | ||
Kwiecień | 33 | 24 | 8 | 28 | ||
Maj | 32 | 24 | 7 | 28 | ||
Czerwiec | 31 | 23 | 7 | 28 | ||
Lipiec | 31 | 23 | 6 | 28 | ||
Sierpień | 30 | 23 | 6 | 29 | ||
Wrzesień | 30 | 23 | 5 |
29 | ||
Październik | 29 | 22 | 5 |
29 | ||
Listopad | 28 | 22 | 6 |
28 | ||
Grudzień | 29 | 22 | 7 |
28 | ||
Temperatury w Panamie - tabela temperatur w podziale na miesiące |
Możemy odwiedzić Panamę o każdej porze roku, temperatura średnio wynosi 27 stopni C, nie ma dużych odchyleń. W Panamie zawsze jest ciepło, trzeba jednak pamiętać, że wilgotność powietrza jak i ilość opadów jest równie wysoka, co ożywia tutejszą niezwykłą przyrodę. Najlepszy czas, aby odwiedzić Panamę to pora sucha - od połowy grudnia do połowy kwietnia. Jest to również sezon wysoki, niektóre hotele i ośrodki pobierają wyższe opłaty, warto więc zarezerwować wycieczkę lub zakwaterowanie i przelot na własną rękę z większym wyprzedzeniem.
Region Bocas del Toro ma z reguły krótszy sezon suchy, zazwyczaj jest to przełom września i października oraz lutego i marca. Choć i w porze suchej zdarzają się opady letniego orzeźwiającego deszczu.
Warto pamiętać, że miesiące kwiecień i lipiec charakteryzują się nagłymi, dużymi popołudniowymi burzami, są one krótkie i mogą zdarzyć się co kilka dni.
W większej części Panamy sezon deszczowy trwa od początku maja do drugiej połowy grudnia. W tym okresie nadal czujemy, że jest bardzo ciepło, pomimo faktu umiarkowanych temperatur przez zachmurzone niebo. Ma to związek z bardzo wysoką wilgotnością powietrza, która powoduje, że temperatura odczuwalna jest wyższa niż w rzeczywistości. Z wyjątkiem lasów tropikalnych, większość deszczu spada w postaci obfitych przelotnych opadów, które w porze deszczowej mogą trwać kilka godzin.
Panama to urozmaicony i bogaty świat fauny i flory. Prawie połowę kraju pokrywają lasy, a gatunków kwiatów jest prawie 10 tysięcy. W wilgotnym lesie tropikalnym często spotykane są liany, rosną palmy, mahoniowce i hebanowce. Świat zwierząt reprezentują małpy, jaguary, oceloty, kolorowo upierzone ptaki, na bagnach spotkamy kajmany, są również niebezpieczne jadowite węże i pająki.
Warto odwiedzić Parki Narodowe Panamy m.in Torrijos Herrera Omar El Copé (tutaj znajduje się wodospad Las Yayas, żyją w nim jaguary, pumy, oceloty, jaguarundi), Chagres (warto skorzystać z przeprawy łodzią rzeką Charges pośród drzew, być może spotkamy również rdzennych ludzi plemienia Embera Drua), Park Narodowy Coiba (nurkowanie, snorkeling, surfing).