Zamki, Zabytki,Muzea w Polsce

Zamek Golub-Dobrzyń

Zamek Golub-Dobrzyń - końskie schody, rycerze i księżniczki w twierdzy.

Twierdza ta pamięta wiele potyczek rozgrywających się w czasach panowania krzyżackiego. W 1422 roku w walce z polskimi wojami poległo aż pięćdziesięciu zakonnych rycerzy, a czterdziestu dostało się do niewoli. Zanim jednak to nastąpiło król Władysław Jagiełło nakazał wykonać pod wieżą podkop, dzięki czemu część osłabionej fortyfikacji runęła wprost do rzeki Drwęcy, a pozostałe elementy obronne rozebrano. Na życzenie Anny Wazówny twierdzę przebudowano według ówczesnej mody w duchu renesansu - dodano cztery narożne wieże i attyki.

Od czasu tych zmian rządziły twierdzą damy. Anna Wazówna należała do najbardziej wykształconych kobiet w Europie aczkolwiek na salonach szeptano o jej wątpliwej urodzie. Przy wysokim wzroście - bowiem mierzyła ponad 180 centymetrów wysokości nie odpowiadała z całą pewnością uznawanych w tamtych czasach kanonom kobiecości. Zasłynęła z wyhodowania pierwszej w Polsce rośliny tytoniu, którego sadzonkę otrzymała w darze od tureckiego posła. Nie umiała nawiązać przyjaźni ze swoją bratową Konstancją Austriaczką, katolicką fanatyczką a zarazem matką siedmiorga dzieci. Anna była z wyznania protestantką co doprowadziło do konfliktu wyznaniowego a w rezultacie do całkowitego poróżnienia.

Po śmierci Anny w 1625 roku zamek przypadł w udziale drugiej żony Zygmunta III Wazy czyli nielubianej przez Annę bratowej.

Następnie posiadłość przejęła jej córka, królewna Anna Katarzyna, która mimo kontrowersyjnej urody świetnie zarządzała majątkiem. W 1638 roku klucze do bram zamkowych otrzymała królewna Cecylia Renata Nie zaznała jednak długiego szczęścia w malowniczej twierdzy ponieważ zmarła w wyniku powikłam po urodzeniu martwego dziecka Niestety liczne najazdy i wojny doprowadziły do ruiny zamek czterech księżniczek. W 1817 roku została zdewastowana słynna drewniana galeria przez nadleśniczego Richtera, który by zaoszczędzić na opale, wrzucał do pieca m. in. elementy pinakoteki. Z czasem na dziedzińcu zaczęto pasać świnie, a w komnatach urządzono obory.

W XIX wieku w zamku mieszkali urzędnicy, później mieścił się szpital, więzienie, a wreszcie szkoła. Po dziś dzień zachowały się słynne końskie schody i specjalne urządzenie służące do ściągania z siodła rycerza w pełnej zbroi. Na schodach twierdzy księżniczek widywany jest duch Anny Wazówny. Pod postacią Białej Damy snuje się wśród murów dotykając ścian ukochanego zamku, jakby nie mogła uwierzyć, że z magnackiej rezydencji pozostało tak niewiele. Budowę twierdzy rozpoczęto pod koniec XIII wieku.

W XIV wieku kilkakrotnie próbował ją zdobyć Władysław Łokietek. W 1408 roku gościł w nim wielki mistrz zakonu krzyżackiego Ulrik von Jungingen. W 1422 roku zamek został zniszczony przez wojska polskie. W latach 1611- 1625 był własnością Anny Wazówny i właśnie wtedy przeżywał okres największej świetności. W czasach potopu szwedzkiego został poważnie uszkodzony a co za tym idzie zaczął podupadać. W latach 1941 - 1944 na golubskim zamku kształcili się w wojennym rzemiośle członkowie Hitlerjugend.

 

Adres zamku Golub-Dobrzyń: PTTK 13, Golub-Dobrzyń